HAGİOS TRYPHONOS KİLİSESİ HAKKINDA

Yenişehir Kapı’dan kente girilince Atatürk Caddesi üzerinde kilise kalıntıları yol kenarından 25 m. içeridedir. 1964 yılında Semavi Eyice ve Oktay Aslanapa burada kısa süreli kurtarma kazısı gerçekleştirmişlerdir. Yıkıntılar ve yoğun bitki dokusu böğürtlen, incir, kokan ağacı, çitlenbik arasında sadece 2,5 m. yüksekliğindeki bazı duvarları görülebilen yapının uzunluğu 22,5 m. , genişliği 19,5 m. olarak ölçülmüştür. Batıda 2,4 m. genişliğindeki ana girişin iki yanında, tuğla süslemeli birer yarım kubbeli niş yer almaktadır. Ana kapıdan girilen narteks kuzey güney uzantılıdır. Tuğla örgülü yuvarlak iki kemer burayı üç kısma ayırır. Ortadaki dikdörtgen nişli kapı naosa, iki yandaki kapılar ise yan sahınlara açılmaktadır. Yan kapılara yakın birer yarım silindirik hücre yer almaktadır. Yan sahınlar doğu batı uzantılıdır. Doğuda birer apsisle kapanmaktadır. Tuğladan kemerler kuzey sahını dörde, güney sahını üçe ayırmıştır. Buradan birer kapı ile narteks, naos ve bema ile irtibatlanmıştır. Sadece kuzey sahının ortadaki bir kapı ile dışa açıldığı belirtilmiştir. Ortadaki geniş sahın naosu oluşturmaktadır. Naos doğuda 3 m. genişliğinde bema ve apsisle bitmektedir. Yanlarda ise yan mekanlara sahiptir. Haç planlı bu mekan, dört geniş kemerin taşıdığı 6 m. genişliğindeki bir kubbe ile örtülüdür. Bemanın kuzey ve güneyindeki nişlerin içinde yer alan kapılardan yan sahınlara geçilmektedir. Doğudaki apsis yarım silindirik, dışta ise beş kenarlı çıkıntı şeklindedir. Yan sahınlar beşik ve çapraz tonozla örtülüdür. Burada görülen destek direk izleri kemerleri taşımaktaydı. Bu destek direkleri, kemerler, tonozlar ve kubbenin tuğladan örüldüğü anlaşılmaktadır. Duvarlar bir sıra kırma taş, birkaç sıra tuğla dizisi ile örülmüştür. Bazı kısımlarda taş sıraları arasında dikey tuğlalar bulunmaktadır. Kilise temellerinde görülen kiklopik taş bloklar buraya yakın olan açık hava tiyatrosundan getirilmiştir. Kilise ve çevresinde görülen granit sütun parçaları, mermer süsleme unsurları, geometrik desenli taban mozaik parçaları etrafa dağılmış bulunmaktadır. Duvar ve tavanlarda mozaik bezeklerin bulunduğu kalan izlerden anlaşılmaktadır. İznik’te kesin adı ve tarihi belirlenmemiş eserlerden biri olan kilisenin II. Theodoros Laskaris tarafından XIII. Yüzyılda inşa edildiği bilinen Hagios Tryphonos Kilisesi olabileceği tezi hakimdir. Kilise şuan kalıntı haldedir.

FOTOĞRAF GALERİSİ