İZNİK NİLÜFER HATUN İMARETİ TÜRK İSLAM ESERLERİ MÜZESİ HAKKINDA

Günümüzde İznik Türk İslam Eserleri Müzesi olarak kullanılmakta olan İmaret Yeşil Cami’nin kuzeybatısındadır. Doğusunda Müze Sokak, güneyinde Türbe Sokak, kuzeyinde Lefke Sokak yer almaktadır. İmarette revak hariç tutulursa, ters T planının uygulanmış olduğu görülmektedir.  Sultan I. Murad’ın annesi Nilüfer Hatun’un anısına 1388 yılında inşa ettirilmiştir. Doğu cephesi 40,5 m. ,revak eni 25,35 m. , revak dahil derinlemesine 33,60 m. boyutlara sahiptir. Doğudaki revak kısmının ön cephesinde iki köşe ayağıyla giriş kısmının iki yanında altı demet kaval ve bunların üzeri birer yarım külah ile dekorlanmış örme ayaklar arasında birer mermer sütun ve istilaktitli başlıklar yerleştirilmiştir. Üzerindeki bademler ve yapraklar vardır. Bunlar sivri kemerlerle birbirine bağlanarak son cemaatı beş bölüme ayırmıştır. Revak kemerlerinin ayak kısımları altından başlayan ahşap gergiler kullanılmıştır. Revakın ortadaki kısmı üçgen geçişli bir kubbe, yan bölümleri ikişer aynalı tonozla örtülmüştür. Kemerler, kemer üstü duvarı, ayaklar ve hemen tüm yapının dış yüzeyleri üç sıra tuğla, bir sıra kesme taş ve taş araları birer dikey tuğla ile örülmüştür. Kemerler üstten ince bir diş ile sınırlanmıştır. Sütunlara oturan iki kemer başının sınırladığı sahada iki yandan meyilli gelen tuğlalar, ortada ok kuyruğu dizisi meydana getirmektedir. Revakın yan kısımlarında altı köşeli bir motifle merkezin etrafında sıralanan iç içe iki dişli çark motifi işlenmiştir. Altı sıra kirpi saçaklıdır.  İmarete revakın orta kemeri altındaki düzlükten geçilerek ulaşılan kapıdan girilmektedir. Revakın iki yanındaki sofalar 0,52 m. yüksektedir. Sonradan yapılan ahşap kapı iki sivri kemerle sınırlıdır. Kapı başlığı Bursa kemerlidir. Bunun üzerinde mermer üzerine yazılmış üç satırlık kitabe yer almaktadır. Kitabede ‘Bu mamur olarak sürecek olan mübarek ve şerefli imaretin yapılmasını büyük hükümdar, kerem sahibi Hakan, Sultan oğlu Sultan Orhan’ın oğlu Murad- Allah mülkünü daim kılsın emretti. Annesi merhuma ve mağfure Nilüfer Hatun için-Allah onu mağfiretine doyursun-yedi yüz doksan senesinin cumade’i evvelinin başında’ yazılıdır. Kapının iki yanında dikdörtgen birer pencere vardır. Pencere kemerleri çark dişi ile bezelidir. Merkezi kısım kare planlı olup, baklava dilimli bir kuşak üzerine oturtulmuş kubbeyle örtülüdür. Kubbenin ortasında yüksek ve sekiz cephesi pencereli , üstü kubbeli bir fener yükselmektedir. Kubbe kasnakları 12 köşelidir. Kasnaklardaki pencereler yuvarlak kemerli ve şebekelidir. Merkezi salonun kuzey ve güneyinde dikdörtgen planlı birer sahın vardır. Bunların iki duvarına birer pencere açılmıştır. Bunlar ikişer Bursa kemerli eyvan ve birer kubbeyle örtülüdür. Bu sahınların doğu duvarında birer baca yer almaktadır. Merkez kısımdan batıya uzanan bölümlerin zeminleri 0,63 m. yüksekliktedir. Üstleri kemerle ayrılmış birer tonozla örtülüdür.  İçte bu kısımların ortalarında sekiz dilimli birer kubbe vardır. Birinci tonoz alçı peteklerle süslüdür. Bu mekanların cephelerinde altta ve üstte ikişer pencere yer almaktadır. Güney duvarında iki pencere yer arasındaki küçük mihrap bu kısmın mescit olarak da kullanıldığını vurgulamaktadır. Mekanların zeminleri tuğla kaplamalıdır. Giriş, eyvan ve ana mekan temellerinde İznik Roma Tiyatrosu’na ait kesme taşlar yer almaktadır. Güneydeki üstlük pencerenin yer aldığı hafif içe çökük kare sahada güneş kursu motifi işlenmiştir. İmaret olarak kullanılan yapı, yoksullar için her gün yemek dağıtılan bir hayır kurumuydu. Cumhuriyet Döneminde değişik gereksinmeler için depo olarak kullanılmış, 1960 yılında müze olarak hizmete açılmıştır. Tarihsel bir yapı olan imaret 14. yüzyıl Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden birisidir. 3 Temmuz 2020 tarihinde gerçekleşen açılış ile Türk İslam Eserleri Müzesi olarak misafirlerini ağırlamaktadır.

FOTOĞRAF GALERİSİ

KONUM BİLGİLERİ
Nilüfer Hatun İmareti